سرطان ریه یکی از شایع ترین انواع سرطان در دنیا محسوب می‌شود. سرطان ریه سرطانی است که از ریه‌ها شروع می‌شود و می‌تواند به سایر نواحی بدن سرایت کند.
علائم اولیه این سرطان می‌توانند نامحسوس باشند، اما هر چه زودتر تشخیص داده شود، گزینه‌های درمانی و نتایج احتمالی بیمار بهتر خواهد بود.
این سرطان در درجه اول با جراحی، شیمی درمانی و پرتو درمانی درمان می‌شود. اما درمان‌های جدیدتر همچون ایمونوتراپی نیز به تازگی کاربرد دارند
در ادامه این مطلب قصد داریم به بررسی انواع سرطان‌ریه، علائم و میزان شیوع این بیماری بپردازیم. اگر قصد دارید اطلاعات کاملی در این باره به دست آورید، تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
سرطان ریه چیست؟
در ابتدا باید بدانید که سرطان نوعی بیماری است که در آن سلول‌های بدن بدون کنترل رشد می‌کنند. زمانی که سلول‌های ریه شروع به رشد بی رویه و بدون توقف کنند، در واقع فرد به سرطان‌ریه مبتلا شده است.
سرطان‌های ریه معمولاً به دو نوع اصلی به نام‌های سلول کوچک و غیر کوچک (شامل آدنوکارسینوما و کارسینوم سلول سنگفرشی) دسته بندی می‌شوند.
این نوع سرطان رشد و درمان متفاوتی دارند. سرطان‌ریه سلول غیر کوچک شایع تر از سرطان سلول کوچک است.
سرطان ریه از کجا شروع می‌شود؟
همانطور که اشاره شد سرطان‌ریه از ریه‌ها شروع می‌شود و ممکن است به غدد لنفاوی یا سایر اندام‌های بدن مانند مغز گسترش یابد.
سرطان سایر اندام‌ها نیز ممکن است به ریه‌ها سرایت کند. هنگامی که سلول‌های سرطانی از یک اندام به اندام دیگر گسترش می‌یابند، متاستاز نامیده می‌شوند.
فیزیولوژی و عملکرد ریه
ریه‌ها اندام تنفسی هستند. ریه‌ها اندامی مخروطی شکل و به صورت جفت هستند و در حفره سینه قرار دارند. ریه‌ها توسط قلب و سایر ساختارهای میان سینه (مدیاستن) از یکدیگر جدا شده‌اند.
هر ریه دارای یک پایه است که بر روی دیافراگم قرار داشته و یک رأس در بالا تا نقطه ای تقریباً 2.5 سانتی متری بالاتر از ترقوه امتداد دارد.
همچنین دارای سطح میانی و با سه حاشیه قدامی، خلفی و تحتانی است. سطح ساحلی وسیع ریه‌ها به قفسه سینه فشار داده می‌شود، در حالی که سطح کوچک تر میان سینه (مدیاستن) به سمت داخلی است.
ریه‌ها برونش، رگ‌های خونی، رگ‌های لنفاوی و اعصاب را از طریق شکافی در سطح مدیاستن به نام هلیوم دریافت می‌کنند و ساختارهایی که وارد هلیوم می‌شوند، ریشه ریه را تشکیل می‌دهند.
ریه راست کمی بزرگ تر بوده و وزن آن بیشتر از ریه چپ است. از آنجایی که قلب به سمت چپ متمایل می‌شود، ریه چپ کوچک تر از سمت راست و دارای یک فرورفتگی به نام قالب قلبی است تا قلب را در خود جای دهد.
گره‌های لنفی و سرطان‌ریه
سرطان ریه اغلب قبل از انتشار به سایر قسمت‌های بدن به غدد لنفاوی گسترش می‌یابد. اینکه کدام گروه از غدد لنفاوی درگیر می‌شوند و اینکه این غدد در کدام قسمت با تومور اولیه (اصلی) قرار دارند، عوامل مهمی در تعیین مرحله سرطان و نحوه درمان آن هستند.
اگر گزارش اسکن یا بیوپسی را بخوانید، ممکن است عبارت «متاستاتیک به غدد لنفاوی» را مشاهده کنید. اما وجود سرطان‌ریه در غدد لنفاوی، به این معنی نیست که شما سرطان متاستاتیک دارید.
حتی برخی از سرطان‌هایی که در مراحل اولیه هستند، مانند برخی از سرطان‌های ریه مرحله (2A)، غدد لنفاوی مثبت دارند اما به هیچ وجه متاستاتیک نیستند. در سیستم مرحله بندی، درگیری غدد لنفاوی به عنوان مرحله (1 N) و بالاتر طبقه بندی می‌شود.
با این اوصاف، وجود سرطان در غدد لنفاوی به پزشکان می‌گوید که تومور قصد گسترش دارد و ممکن است برای کاهش خطر عود، به درمان بیشتری نیاز باشد.
میزان شیوع سرطان ریه
برآوردهای انجمن سرطان آمریکا برای این سرطان در برای سال 2022 عبارتند از:
- حدود 236740 مورد جدید (117910 در مردان و 118830 در زنان)
- حدود 130180 مرگ ناشی (68820 در مردان و 61360 در زنان)
چه کسانی سرطان ریه می‌گیرند؟
این بیماری عمدتاً در افراد مسن رخ می‌دهد. اکثر افراد مبتلا به این سرطان 65 سال یا بالاتر هستند. تعداد بسیار کمی از افراد مبتلا کمتر از 45 سال هستند. میانگین سنی افراد در هنگام تشخیص حدود 70 سال است.
سرطان‌ریه تا حد زیادی عامل اصلی مرگ و میر ناشی از سرطان است و تقریباً 25 درصد از کل مرگ و میرهای ناشی از سرطان را تشکیل می‌دهد.
هر ساله تعداد افراد بیشتری در اثر سرطان‌ریه از مجموع سرطان‌های روده بزرگ، سینه و پروستات جان خود را از دست می‌دهند.
نکته مثبت این است که تعداد موارد جدید این سرطان مربوط به اندام تنفسی همچنان در حال کاهش است. دلیل کاهش آمار نیز آن است افراد بیشتری نسبت به قبل در حال ترک سیگار هستند و درمان‌های زودهنگام نیز در این زمینه مؤثر بوده است.
انواع سرطان ریه
سرطان‌های زیادی وجود دارند که بر ریه‌ها تأثیر می‌گذارند، اما ما معمولاً از اصطلاح «سرطان ریه» برای دو نوع اصلی استفاده می‌کنیم: سرطان‌ریه سلول‌های غیر کوچک و سرطان‌ریه سلول کوچک.
سرطان ریه سلول غیر کوچک
سرطان ریه سلول غیر کوچک (NSCLC) شایع ترین نوع این سرطان مربوط به اندام تنفسی است. سرطان سلول غیر کوچک بیش از 80 درصد موارد سرطان اندام تنفسی یعنی ریه را تشکیل می‌دهد.
انواع رایج آن شامل آدنوکارسینوم و کارسینوم سلول سنگفرشی است. کارسینوم آدنوسکواموس و کارسینوم سارکوماتوئید دو نوع کمتر شایع سرطان‌ریه سلول غیر کوچک هستند.
آدنوکارسینوم: آدنوکارسینوم‌ها از سلول‌هایی شروع می‌شوند که به طور معمول موادی مانند مخاط ترشح می‌کنند.
این نوع سرطان عمدتاً در افرادی که در حال حاضر سیگار می‌کشیدند یا قبلاً سیگار می‌کشیدند رخ می‌دهد، اما همچنین شایع ترین نوع سرطان در افرادی است که سیگار نمی‌کشند.
این نوع در زنان شایع تر از مردان است و در افراد جوان تر از سایر انواع سرطان‌ریه احتمال بروز آن بیشتر است. آدنوکارسینوما معمولاً در قسمت‌های بیرونی ریه دیده می‌شود و به احتمال زیاد قبل از انتشار به بافت‌های دیگر تشخیص داده می‌شود.
باید بدانید که افراد مبتلا به نوعی آدنوکارسینوم به نام آدنوکارسینوم درجا (که قبلاً کارسینوم برونشیوآلوئولار نامیده می‌شد) نسبت به سایر انواع سرطان دستگاه تنفسی احتمال درمان بیشتری دارند.
کارسینوم سلول سنگفرشی: کارسینوم سلول سنگفرشی همانطور که از نام آن مشخص است از سلول‌های سنگفرشی شروع می‌شود. این سلول‌ها، سلول‌های صافی هستند که داخل مجاری هوایی در ریه‌ها را می‌پوشانند.
آنها اغلب با سابقه سیگار کشیدن مرتبط هستند و تمایل دارند در قسمت مرکزی ریه‌ها، نزدیک راه هوایی اصلی (برونش) ایجاد شوند.
کارسینوم سلول بزرگ: کارسینوم سلول بزرگ می‌تواند در هر بخشی از ریه ظاهر شود. این نوع سرطان تمایل به رشد و گسترش سریع دارد. بنابراین درمان آن کمی سخت تر است.
زیرگروهی از کارسینوم سلول بزرگ که به عنوان کارسینوم سلول عصبی غدد بزرگ شناخته می‌شود، سرطانی با رشد سریع بوده که بسیار شبیه به سرطان‌ریه سلول کوچک است.
سرطان ریه سلول کوچک
سرطان‌ریه سلول کوچک (SCLC) نسبت به نوع غیر کوچک سریع تر رشد می‌کند و درمان آن نیز سخت تر است.
این نوع اغلب به عنوان یک تومور ریه نسبتاً کوچک یافت می‌شود که قبلاً به سایر قسمت‌های بدن شما گسترش یافته است. انواع خاصی از سرطان سلول کوچک شامل کارسینوم سلول کوچک و کارسینوم سلول کوچک ترکیبی می‌شوند.
در کنار انواع اصلی این سرطان، تومورهای دیگری نیز می‌توانند در ریه‌ها ایجاد شوند.
تومورهای کارسینوئید ریه: تومورهای کارسینوئیدی ریه کمتر از 5 درصد تومورهای ریه را تشکیل می‌دهند. بیشتر این تومورها به کندی رشد می‌کنند.
سایر تومورهای ریه: انواع دیگر این سرطان مانند کارسینوم کیستیک آدنوئید، لنفوم و سارکوم و همچنین تومورهای خوش خیم ریه مانند هامارتوما نادر هستند. این نوع سرطان‌ها متفاوت از سرطان‌های رایج ریه درمان می‌شوند.
مزوتلیوما (Mesothelioma)
سرطان مزوتلیوما در اثر قرار گرفتن در معرض آزبست ایجاد می‌شود. این نوع سرطان بیشتر در پوشش اطراف ریه‌ها یا شکم دیده می‌شود. میانگین امید به زندگی در افراد مبتلا 18 تا 31 ماه است.
علائم این بیماری می‌تواند شامل درد قفسه سینه، تنگی نفس و خستگی باشد. برنامه‌های درمانی مزوتلیوما با جراحی، شیمی درمانی و پرتودرمانی می‌تواند به بهبود کمک کنند.
سرطان‌های که منجر به سرطان ریه متاستاز می‌دهند
همانطور که پیش تر اشاره شد، امکان سرایت سرطان از اندامی به اندام یا بافت دیگر وجود دارد. سرطان‌هایی که از سایر اندام‌ها مانند سینه، لوزالمعده، کلیه یا پوست شروع می‌شوند، گاهی اوقات می‌توانند به ریه‌ها گسترش یابند (متاستاز کنند)؛ اما باید بدانید که این نوع سرطان‌ها، سرطان‌ریه نامیده نمی‌شوند.
به عنوان مثال، سرطانی که از سینه شروع می‌شود و به ریه‌ها گسترش می‌یابد، همچنان سرطان سینه است، نه سرطان‌ریه. درمان سرطان متاستاتیک به ریه بر اساس محل شروع آن (محل سرطان اولیه) متغیر است.
شانس ابتلا به سرطان
بالا رفتن سن مهم ترین عامل خطر برای ابتلا به انواع سرطان است. نرخ بروز سرطان با افزایش سن به طور پیوسته افزایش می‌یابد.
کمتر از 25 مورد در هر 100000 نفر در گروه‌های سنی زیر 20 سال، حدود 350 مورد در هر 100000 نفر در بین افراد 45 تا 49 ساله و بیش از 1000 در هر 100000 نفر در گروه‌های سنی60 سال به بالا به سرطان مبتلا می‌شوند.
سرطان ریه در جوانان
همانطور که خواندید سرطان‌ریه یکی از عوامل اصلی مرگ و میر ناشی از سرطان در بین مردان و زنان است و از هر 4 مرگ ناشی از سرطان در ایالات متحده، 1 نفر را شامل می‌شود. اما سرطان در افراد جوان نادر است.
دو سوم افرادی که با این سرطان مواجه هستند بالای 65 سال دارند و فقط 2 درصد زیر 45 سال سن دارند. با این حال ممکن است افراد زیر 45 سال به سرطان اندام تنفسی یعنی ریه‌ها مبتلا شوند.
برای مثال تنفس آزبست و استعمال بیش از حد سیگار می‌تواند باعث سرطان ریه شود.
جمع بندی
در این مطلب با انواع سرطان ریه و روش‌های درمانی آن آشنا شدید. اگر این سرطان ایجاد شود، درمان‌های زیادی برای کمک به کنترل آن در دسترس هستند.
با این حال بهتر است که همیشه روش‌های پیشگیری را مورد نظر داشته باشید.
