سرطان سینه به عنوان شایع ترین سرطان جهان شناخته شده است. سرطان سینه با رشد خارج از کنترل سلول های سینه شروع می شود؛ به طوری که سلول های سرطانی خیلی سریع تر از بقیه ی سلول های سالم رشد می کنند و توده سلولی به نام تومور را تشکیل می دهند.
در توده سرطان سینه رشد سلول های سرطانی غیر قابل کنترل است و قطع نمی شود. توده های سرطان پستان ازطریق معاینه و لمس قابل احساس هستند اما مشاهده دقیق آن ها ازطریق عکس برداری با اشعه ایکس امکان پذیر است.
اگر تشخیص این بیماری به موقع و زودهنگام باشد، شانس درمان آن موفقیت آمیز خواهد بود اما اگر رشد سلول های سرطانی گسترش پیدا کند و سلول های سرطانی به بافت های اطراف سینه حمله کنند(متاستاز)، توده ی ایجاد شده بدخیم بوده و فرد قطعا مبتلا به سرطان است به طوریکه درمان پیچیده و دشوار می شود. اگرچه سرطان پستان در بانوان شایع است اما در آقایان هم به ندرت دیده می شود.
فیزیولوژی و بافت پستان طبیعی
بافت پستان بر روی عضله های قفسه سینه و از ترقوه به سمت زیر بغل و از رو به رو تا وسط دنده ها قرار گرفته است . اندام پستان در بانوان شامل لوب و لوبول ها، مجاری شیر و استروما است. ساختار پستان شامل موارد زیر است:
- غدد شیری
- مجاری
- عضلات سینه
- بافت چربی
- فاشیا
- عروق خونی
- غدد لنفاوی
- رباط ها
- نیپل یا همان نوک سینه
- آرئول یا همان هاله پستان
- غدد مونتگومری
انواع توده های سرطانی پستان
سرطان پستان می تواند از قسمت های مختلف بافت پستان آغاز شود.
سرطان پستان انواع مختلفی دارد، سارکوم سینه، کارسینوم داکتال تهاجمی، کارسینوم داکتال مدولاری، کارسینوم داکتال موسینوس، کارسینوم داکتال توبولار، کارسینوم متاپلاستیک، تومور فیلودس، آنژیوسارکوم، آدنوسیستیک، کارسینوم داکتال درجا از جمله انواع آن هستن.
سرطان پستان اغلب از مجاری حمل شیر به سمت نوک سینه شروع می شود که به آن سرطان داکتال می گویند. سرطان لوبولار از غدد تولید کننده ی شیر آغاز می شوند و سرطان لنفوم پستان هم از بافت های دیگر سینه شروع می شوند.
سرطان سینه از کجا شروع می شود؟ چگونه ایجاد می شود؟
علت اصلی بروز سرطان پستان به صورت قطعی مشخص نشده است. ولی استعداد ژنتیکی و عوامل تاثیرگذار محیطی در خطر بروز این بیماری دخالت دارند.
از این عوامل تاثیرگذارمی توان به چاقی و اضافه وزن، مصرف بی از اندازه ی الکل وزمینه بالا رفتن سن در خانم ها، نداشتن سابقه بارداری و تولد فرزند، متراکم بودن بافت پستان، شروع سیکل قاعدگی زودتر از دوازده سال و یا یائسگی بعد از ۵۵ سال در ایجاد سرطان سینه اشاره کرد.
قابل ذکر است که سرطان پستان می تواند به دلیل تاثیر طولانی مدت هورمون های جنسی استروژن و پروژسترون در بدن و یا تاثیر هورمونی و متابولیکی ناشی از عوارض چاقی بویژه در دوران کودکی و وجود چربی های اضافی دور شکم بروز کند.
در خانم هایی که در سنین بالای ۳۵ سال باردار می شوند و یا سابقه بارداری و تولد فرزند نداشته اند به دلیل این تاثیرات هورمونی بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پستان هستند.
تغییرات سینه
تفاوت سینه سالم با سینه سرطانی چیست؟ چه تغییراتی در سایر سرطان سینه اتفاق می افتد؟
سایز و چگالی در سرطان پستان
در سرطان پستان، سایز و چگالی پستان چگونه تغییر می کند؟ در سرطان پستان به دلیل بزرگ شدن تومور، اندازه پستان ها ممکن است افزایش یابد و پستان ها از حالت متقارن خارج شوند.
برخی از بانوان به صورت طبیعی دارای اختلاف اندازه ی پستان هستند. تغییر اندازه و افزایش سایز سینه زمانی نگران کننده است که با کشیدگی پوست همراه باشد. به این صورت که چگالی سینه نسبت به حالت عادی خود بیشتر می شود.
در این صورت احتمال وجود سرطان سینه افزایش پیدا می کند چون به دلیل رشد توده ای در سینه، امکان دارد که سایز سینه افزایش پیدا کند.
وجود توده ای بی درد در بافت سینه یکی از علائم این بیماری است. این توده که بسیار سفت هم است، در سایزها و اندازه های مختلف و گوناگون می تواند در سینه ایجاد شود.
توده ها متحرک نبوده و به پوست سینه و بافت آن می چسبد. توده های ایجاد شده در داخل سینه در حدود ۱۰ درصد مواد ممکن است که متحرک و دردناک باشد. علائم تغییرات سایز می تواند به صورت فرورفتگی در نوک سینه، تو کشیدگی قسمتی از پوست سینه، ظهور ناگهانی توده های متعدد و غیره باشند.
از علایم دیگرسرطان پستان که در مراحل ابتدایی بروز می کند می توان به، درد ممتد در بافت پستان که بعد از دوران قاعدگی از بین نرفته باشد یا ایجاد توده های سفت با گوشه های نامنظم در بافت پستان ، تورم اطراف استخوان ترقوه و یا زیر بازو اشاره کرد.
تغییرات غدد لنفاوی در سرطان پستان
سیستم لنفاوی جزوی از سیستم ایمنی است که در مبارزه با عفونت نقش دارد. این سیستم شامل غدد لنفاوی و مایع لنفاوی است که در قسمت های حساس بدن وجود دارد.
غدد لنفاوی مستقر زیر بغل که نزدیک به پستان ها هستند، قبل از سایر اندام ها با سرطان سینه درگیر می شوند. سلول های سرطانی پستان هنگام حرکت و حمله (متاستاز) وارد غدد لنفاوی شده وپس از استقرارشروع به رشد می کنند.
در صورت گسترش سرطان پستان به غدد لنفاوی، پزشک در زمان عمل جراحی ماستکتومی (تخلیه و برداشتن پستان) برخی از غدد لنفاوی درگیر را نیز برمی دارد. این کار بعد از جراحی، ممکن است برخی عوارض جانبی را ایجاد کند.
سن بروز سرطان پستان
در بانوان از زمانی که بافت سینه تشکیل می شود، احتمال بروز سرطان پستان وجود دارد. ولی در زنان بالای از ۵۰ سال، احتمال ابتلا به این سرطان شایع تر است. بنابراین می توان گفت که با افزایش سن، احتمال ابتلا به سرطان پستان بیشتر می شود.
سرطان پستان چقدر رایج است؟
رواج سرطان پستان با توجه به ویژگی های سبک زندگی هر فرد می تواند متفاوت باشد. به این صورت که برخی عوامل خطرساز در سبک زندگی وجود دارند که موجب می شود که سرطان پستان در افراد رایج باشد. از جمله عوامل خطرساز در سبک زندگی، عدم تحرک، مصرف هورمون ها، اضافه وزن پس از یائسگی و مصرف الکل است که موجب می شود که احتمال بروز این بیماری در آن ها بیش از سایر افراد باشد ( این مطلب در موضوعات بالاتر تکرار شده است)
افرادی که سن ۴۰ سالگی را گذراندند، باید به طور مرتب هر دو سال یک بار غربالگری برست کانسر را انجام دهند.
